Richard ''Güller Savaşı'' - Bursa DT

RICHARD ''GÜLLER SAVAŞI'' - BURSA DT
Büyük Oyunu - 1 Perde - 1 saat 20 dakika
Yazan William Shakespeare
Çeviren Özdemir Nutku

Uyarlayan & Yöneten Ali Barışık
OYUNCULAR:
Richard I Erdem Erdoğan
Richard II / Cellat Çağrı Dulun
Richard III / Muhafız Kerim Çağrı Zora
Richard IV / Kral Henry / Kral Edward / Leydi Anne / Clarence / Richmond Kübra Tüzgün
Richard V / Kraliçe Elizabeth / Richmond Cansu Yılmaz
OYUNUN KONUSU: 

“Burada benden başka kimse var mı? Benden başka kimse yok. Ben varım. Kimsin sen? Richard. Kim? Vicdanım. Korkuyorum!
Vicdanım bir türlü rahat bırakmıyor beni!
Neden korkuyorum ki? Kendimden mi? Evet kendimden! Richard’dan!
Ama Richard, Richard’ı sever; yani ben beni.
Niye sevecekmişim? Beni seven tek bir yaratık yok;
Nefret ediyorum kendimden! Alçağın biri miyim ben? Evet. Ama suçlu değilim. Suçlu muyum? Hayır değilim. Suçlu muyum? Hayır. Suçlu muyum? Hayır. Suçluyum. Evet”

Shakespeare’in tarihsel oyunlarından VI. Henry ve III. Richard’ın metinler arası geçişle sahneye uyarlanan RICHARD “Güller Savaşı”, Lancaster soyundan gelen Kral VI. Henry’nin tahttan indirilmesiyle başlayan süreç, Richard’ın kardeşi Clarence’ın katledilmesiyle Kral Edward’ın ölümüyle ve Richard’ın taht basamaklarının önündeki her engeli ortadan kaldırmasıyla devam eder.

Ama Richard’ın unuttuğu bir engel daha vardır: Kendisi. Kendi yetersizlikleri, güvensizlikleri, üstün  olma kompleksi, şehveti, durduramadığı öldürme isteği ve susturamadığı iç sesiyle girdiği savaş onun sonunu hazırlar.

AÇIKLAMA: Değerli İzleyicilerimizin Dikkatine!

Oyunumuzda epilepsi hastalığında parsiyel nöbeti tetikleyebilecek ışık efektleri, yüksek ses efektleri, bulunmaktadır. Oyunumuz kan ve şiddet içermektedir. Ayrıca oyun esnasında sis, duman kullanıldığından dolayı, astım ve türevi hastalığı bulunan seyircilerimizin maske kullanımına dikkat etmesini önemle rica eder iyi seyirler dileriz.

Oyunu 12 Aralık' ta Cüneyt Gökçer Sahnesi' nde izledim. İngiltere taht savaşları hakkında Shakespeare' in yazmış olduğu iki oyunun Ali Barışık tarafından uyarlanarak Bursa DT tarafından sahneye koyulması ile oluşmuş, etkileyici, çarpıcı, farklı, cesur bir yapım olmuş.

Nedir 'Güller Savaşı''? Güller Savaşı ya da Çift Gül Savaşı, İngiliz tarihinde 1455-1485 yılları arasında gerçekleşen iç savaştır. Savaşa bu adın verilmesinin nedeni, savaşa neden olan York Hanedanı'nın armasının beyaz gül, Lancaster Hanedanı'nın armasının ise kırmızı gül olmasıdır.

Richard III eserde kendisini çirkin bir kambur, bir bacağı uzun diğeri kısa bir ucube olarak tanımlamış. Hiçbir kadının aşkını elde edemeyeceği düşüncesi ile kendini kral olmaya adamış ve bu uğurda kanlı bir mücadeleye girişmiştir. Richard III' ün krallığa giden yolunda katledilenler; mevcut kral VI. Henry, kardeşi Clarence, sonraki Kral Edward, Edward' ın oğlu, Kraliçe Elizabeth, Lady Anne diye uzayıp giden bir listedir.

Ancak dünya, önündeki tüm engelleri tek tek ortadan kaldırdığını düşünen III. Richard' a da kalmıyor. Oyunun son sahnesi olan Bosworth Field Muharebesi'nde (1485):

Richmond'ın üvey babası Lord Stanley ve takipçileri Richard'ı terk eder, bunun üzerine Richard, Stanley' nin oğlunun idamını ister: genç bir rehine. Ancak bu gerçekleşmez, çünkü savaş tüm hızıyla devam etmektedir ve Richard dezavantajlıdır. Richard savaş alanında atından düşer ve "Bir at, bir at, bir at karşılığında krallığım" diye bağırır. Richmond, Richard'ı öldürür ve tahtı ele geçirerek VII. Henry olur .

Bursa Devlet Tiyatrosu III. Richard' ın iktidar savaşını sahneye taşırken, insan ruhunun derinliklerindeki hırs ve nefretin hedefe kilitlenmesi sonucunda hiçbir ahlaki sınır tanımayan vahşi ve karanlık bir ruha dönüşmesini gözler önüne seriyor.

Shakespeare’in kendi zamanını aşan bu eseri aslında günümüz insanlarının güce ulaşmak için ödediği bedelleri, arkadaşlarının üzerine basarak yükseldiği kariyer basamaklarını, rakiplerinin taburesine tekme atarak ulaştığı birincilikleri anlatıyor.

Eserin sahneye konuluşunun cesurca olduğunu düşünüyorum. Oyun kan, cinayet, vahşet, savaş içerikli olmasının yanı sıra kullanılan dumanlar, ses efektleri, gerilim müzikleri, ışıklar, gürültü, karmaşa ve kaos izleyiciye biraz rahatsız edici gelmiş olabilir.

Ancak oyunculuk performansları, hele ki tek perde 80 dakikalık bir oyun için oldukça başarılıydı. Richard' ı yani tek bir karakteri üç oyuncu canlandırıyordu bu bence yaratıcı bir fikirdi. Çağrı Dulun ve Cansu Yılmaz performanslarının bir adım önde olduğunu düşünüyorum. Oyuncular bazen sahnede karakterlerin isimleri yazılı dövizlerle beliriyorlardı. Bu ilginç bir yorum olmuş. Kraliçe Elizabeth' in çocuklarının balon şeklinde yer alması da beni rahatsız etmedi. Ancak sorulan sorulara cevap veren kırmızı renkli akan dijital yazılardan hoşlanmadım. Öyküsü Ortaçağ İngiltere' sinin tarihi gerçeklerine dayanan bir oyun için uygun olmadığını düşündüm. Ve son savaş sahnesinde Richmond' un askerlerinin köpükten kesilmiş figürler olarak gökyüzünden sahneye intikal etmeleri oyunun kalitesine pek yakışmamış gibi geldi bana.

Oyun tanıtım konusunda yer alan Richard' ın kendisi ile iç hesaplaşması içeren diyalog sahneye yansımadı.

Selamlamada oyuncuları alkışlarken gördüğüm kadarı ile orada gerçek bir savaş yaşanmıştı.

Tiyatro daima mutluluktur, alkışlar Ali Barışık ve tüm ekibe gelsin :)