2 Aralık 2010

çocuk ve korku

yakın zamana kadar korku nedir bilmeyen elif, son günlerde karanlıktan, yalnız uyumaktan, bir odada tek başına kalmaktan, tuvalete yalnız gitmekten korkmaya başladı... neden korkuyorsun deyince "odamda yılan var" ya da "elektrik paneli var, elektrik çarpabilir" gibi sebepler söylüyor.. banyoya çeşitli balık çıkartmaları yapıştırmıştık, banyoya girdiğinde"elif, yalnız değilsin bak balıklar var" diyorum, o da tekrar ediyor şimdi her seferinde "burada balıklar var, yalnız değilim"... sık tekrarlanan çizgi filmleri izlerken, birden bire koltuktan kalkıp tv den uzaklaşıyor. o zaman ben orada korktuğu bir bölüm olduğunu anlıyorum. onu korkutan da calliou nun düşmesi, bir çocuğu arı sokması gibi şeyler oluyor. evin içinde bu şekilde davranıyor ancak dışarıda korku nedir bilmiyor, yanımızdan pervasızca uzaklaşmalar, koşturmalar alabildiğine...

eren bir ara elektrik süpürgesi sesinden korkuyordu, bir ara tüylü bir el kuklasından, elif de küçükken palyaçolardan korkuyordu ve matkap sesinden...

bu konuda kısa bir araştırma yaptım. korku yaşa göre farklılık gösteriyormuş:

"2-3 yaş çocukları yüksek seslerden, elektrik süpürgesinin çıkardığı sesten, gök gürültüsünden korkarlar.
3-4 yaşlarında bu korkulara annenin desteğini kaybetme, yalnızlık, yangın, kaza vb. olaylardan korkma eklenir. bu yaş çocuğu için somut olayların yanı sıra hayal edilen şeyler de korku kaynağı olmaya başlar. bunun nedeni çocuğun gelişmekte olan hayal gücüdür. bu nedenle zeki ve üstün yetenekli olan çocukların korkuları daha çok ve çeşitlidir.
4 yaş civarında çocuğun korkularında yavaş yavaş azalma görülür.
5-6 yaşlarındaki bir çocuk masalların etkisi ile imgeleme dayanan nesnelerden korkar. bu yaş çocuğunun çevre ile etkileşimi ve deneyimi artmıştır. böylece tehlikeli olayları, durumları ve toplumun değer yargılarını öğrenmiştir. hangi davranışlarının başkaları tarafından kabul edilmeyeceğini ya da onaylanmayacağını tahmin edebilir. bu nedenle çocuk zaman zaman davranışlarının başkaları tarafından beğenilmeyeceği korkusunu taşır.
6 yaşta korkularda tekrar artma görülür."

anne babalara öneriler :
+çocukta korkunun uzamasını ve olumsuz etkilerini önlemek için korkunun nedenleri araştırılmalı ve bu nedenler ortadan kaldırılmalıdır.
+anne-babalar çocukların korkularını yok saymamalı, asla küçümsememeli ve alay etmemelidirler.
+korkuları olan çocuğa sabırlı davranmalı, korkularını yenmesi için zaman tanınmalıdır.
+aşırı koruyucu bir tutum ile çocuğu her şeyden korkar hale getirmemelidir.
+çocuğa "aman düşersin!", "sen tek başına karşıya geçemezsin" vb. sözlerle çevrenin tehlikelerle dolu bir yer olduğu duygusu aşılanmamalıdır.
+fiziksel temasın çocuğun korkusunu kontrol altına almasında yardımcı olacağı unutulmamalıdır.
+çocuğun arkadaş grubuna girmesine ve öz güven duygusunu geliştirmesine yardımcı olunmalıdır.
+çocuk korkuları konusunda, konuşmaya hazır olduğu zaman onunla açıkça konuşulmalıdır
+çocuk korktuğu şeye yavaş yavaş alıştırılmalıdır.
+çocuklara korkulu masallar anlatılmamalı, korkulu filmler izletilmemelidir.
+korkuyu hafifletmek amacıyla "erkek adam hiç korkar mı?", "sen artık kocaman oldun" gibi sözlerden kaçınılmalıdır.
+KORKU ASLA BİR DİSİPLİN ARACI OLARAK KULLANILMAMALIDIR!

20 yorum:

  1. Arkadaşın çok güzel yararlı bilgiler paylaşmşsın teşekkürler! Sevgiler Hülya

    YanıtlaSil
  2. Aynı durumlardan bende yakınmıştım kısa süre önce.Yamaç'ta aynı Elif gibi yalnız kalmaktan,karanlıktan,tuvalete ya da herhangi bir yere tek başına gitmekten çekiniyordu gerekçe olarakta orda böcek var falan gibi mazeretler sunuyordu.Hala da yapıyor.Fakat geçen gün şöyle dedim:
    Oğlum korkmanı anlıyorum,bende senin kadar küçükken aynı senin korktuğun şeylerden korkardım ama sonra geçti.Seninki de geçecek merak etme.Şimdi tuvalete git ve giderkende içinden hep şunu söyle:
    Allah'ım beni korkutma,Allah'ım beni korkutma...
    Sonra gitti ve döndüğünde sordum:
    Korktun mu oğlum? diye
    Hayır anne korkmadım dedi.
    ve o günden beri tek başına gidebiliyor:)
    Dene bakalım belki işe yarar.Ama prizlere karşı olan korkumuz tam gaz devam etmekte.Hatta dün akşam kardeşi parmağını prize doğru götürdüğünde ettiği feryat ortalığı inletti.Kardeşi ordan uzaklaşıncaya kadarda eli ayağı birbirine karıştı desem yeridir.O konuda ne yapacağıma hala karar veremedim...
    Sevgiler...

    YanıtlaSil
  3. Vayy çok etkilendim. Tuna'da karanlıktan korkmaya başladı sanırım odası karanlık olduğunda giremiyor girdiğinde ise bir adam olduğunu söylüyor. Ayy benim bile tüylerim ürperdi. Ya da çizgi filmde araba sineğe çarpıyor ağlamaya başlıyor. Bilgile çok iyi oldu bu durumda teşekkürler.

    YanıtlaSil
  4. Vayy çok etkilendim. Tuna'da karanlıktan korkmaya başladı sanırım odası karanlık olduğunda giremiyor girdiğinde ise bir adam olduğunu söylüyor. Ayy benim bile tüylerim ürperdi. Ya da çizgi filmde araba sineğe çarpıyor ağlamaya başlıyor. Bilgile çok iyi oldu bu durumda teşekkürler.

    YanıtlaSil
  5. Uras korkuyorum diyor...korkmuyorum kitabını görünce okuma korkuyorum o kitaptan diye asla okutmuyor...
    sadece karanlık odaya girmekten korktuğunu gözlemledim...
    şevval çok yaramaz olduğu ve sokakta alıp başını koştuğu için köpeklerden korkutularak disipline edilmeye çalışılıyor...
    Uras sa ;
    ''köpeklerden korkulmaz sevilir onlar biçerdöverden korkulur''diye onu teselli ediyor...
    ben çıkamadım bu işin içinden :))))
    teşekkürler tatlım bilgiler için...

    YanıtlaSil
  6. ah ahh bu konu bizdede icler acisi.. pinar bir cok seyden korkuyor malesef.. su an 4 yasinda ve 3 aylik .. daha dun yukseklik korkum var benim dedi bana .. dukkanlarda kapali kalmaktan korkuyor, o yuzden devamli kacta kapanacaklarini soruyor.. parkta 2 yaasinda yaptigi seyleri simdi yapmaktan korkuyor, ipte yurumek gibi , tirmanmak... her turlu kostumlu hayvandan yada palyancodan korkuyor, en kotusu lunepark'taki en miniciklerin bindigi seylerden dahi korkuyor, atli karincaya henuz bindiremedim :((( daha bir cok sey... ve aninda o yerlerden uzaklasmak ve eve gelmek istiyor, buda bazen bizi cok zor durumda birakabiliyor..umud ediyorum en yakinda gecer. xx

    YanıtlaSil
  7. beyza da aynı korkuları yaşadım, hiç korku bilmezdi 3 yaşında bir erkek arkadaşı bişeyler söyleyip korkutmuş böylece tanıştı korkuyla aynen senin söylediğin gibi çizgi film izlerken koşar gelirdi yada olduğu yerden kalkamaz bağıra bağıra ağlardı ama zamanla yendik şimdilerde tek korkusu var bulunduğu oda da kapı asla kapatılmıyor kapısı kapalı odalarda çıldırıyor.

    YanıtlaSil
  8. çok faydalı olacak bilgiler. 1 ay kadar önce benim oğlumda evde o sıralar boyacı konusu çok geçtüğünde böyle garip korkular edinmişti.Gece uyanıp anne boyacı abile çok gürültü yapıyor diye ağlar, odasına girmek istemezdi, zamanla kendiliğinde geçti.İnsan o gibi durumda ne yapacağını şaşırıyor.

    YanıtlaSil
  9. Bir süre sonra geçecek. Eren de kurtlardan korkuyordu. Ve karanlıktan. Şimdi alıştı hiç endişe etme Nihan. Normal durum..

    YanıtlaSil
  10. her çocukta vardır hatta bende bile var yanlızken karanlıkta kalamam mesela.bizimkide evde kedi var diyo.halbuki kedi yok.kedi görünce ağlama filanda yok nerden esiyor bilmiyorum.atlatılır zamanla tabiki tepki çok öenmli.bu arada pudingin üzerindeki süs şekerleri sormuşsun.onlar yenilebiliyor zaten.pasta malzemeleri satılan yerde bulabilirsin.

    YanıtlaSil
  11. hülya, faydalı olduysam sevindim, teşekkürler :)

    yaruze sen söyleyince döndüm baktım bloguna epey benzer şeyler yaşamışız ama bizde henüz ölümle ilgili korkular yok daha. elif de arabada giderken kardeşi kapıyı açacak diye paralıyordu kendini...

    ömer tuna nın annesi, korkmaları normal sanırım, gelişimlerinin bir parçasıda, gene de insan nasıl davranacağını şaşırıyor öyle anlarda...

    YanıtlaSil
  12. nihal bizde de vücudumuz var tubitak ın, onda duyularımız olmasaydı ne olurdu diye kapkara bir sayfa yapmışlar, orayı açamıyor elif :( korkmuyorum kitabı ters tepiyor desene :)

    özlem anne valla unuttuklarımı sen hatırlatmışsın onlar da var evet :)

    beyzanın annesi zamanla geçmesine sevindim, umarım bizde de böyle olur.

    YanıtlaSil
  13. bir annenin paylaşımları sizinki tek bir şey olduğuna göre sanırım etkilendiği bir durum olmuş boyacıyla ilgili... neyse ki atlatmışsınız.
    syrakusa teşekkürler, umarım...

    YanıtlaSil
  14. serpil aslında haklısın bizde bile var demi aynı şekilde korkular, minicik çocuklarda olması da çok doğal... aa yenilebiliyo mu? ben bir pastada görmüştüm, boncuk gibi bişey sandım yemedim, demek şekermiş :)))))

    YanıtlaSil
  15. paylaşımın için çok sağol..çok yararlı oldu benim için..sevgilerimle..

    YanıtlaSil
  16. Selim ilk defa bu aralar korkuyorum ben de şaşırıp kalıyorum bu yüzden.. eskiden odaya gider ışığı kapatır karanlıkla oyun oynuyorum derdi, şimdi oyuncaklarından ne hayaller üretiyorsa onlardan korkuyor.

    korkularla disipline etme kısmına da güldüm gayri ihtiyari, yazık ki kullanıyoruz hala ve hala.. sevgiler.

    YanıtlaSil
  17. benim babam annem ben yatarken Bizim bahçede çinler kaynıyor dedi bnde o anda beri tuvvalete ve banyoya girmekten korkuyorum

    YanıtlaSil
  18. Benim kizim 4 yasinda onunda korkulari var hersey den etkikeniyor 2 katta oturyorum tek basina yukari merdivelerden cikamiyor yukari park evimun hemen onunde yasitlari parkta olmalarina ragmen tek asagi inemiyor parkta yalniz kalamam dior ustune hic gitmiyor bilmiyorum benim mi bekletilerim cok fazla kizimindan

    YanıtlaSil
  19. çok güzel tavsiyeler var ne güzel.benim kızım da 3 yaşında ben yokken herşeyi tek başına yapabiliyor anneannemiz bakıyor,onunlayken tuvalete tek başına gidiyor odadan odaya geziyor fakat ne zaman ben yanında olsam herşeyi benimle yapmak istiyor.normalde de en ufak bir sesten korkuyor ne gibi önerileriniz var neler yapabilirim arkadaşlar şimdiden çok teşekkürler :)

    YanıtlaSil
  20. çok güzel tavsiyeler var ne güzel.benim kızım da 3 yaşında ben yokken herşeyi tek başına yapabiliyor anneannemiz bakıyor,onunlayken tuvalete tek başına gidiyor odadan odaya geziyor fakat ne zaman ben yanında olsam herşeyi benimle yapmak istiyor.normalde de en ufak bir sesten korkuyor ne gibi önerileriniz var neler yapabilirim arkadaşlar şimdiden çok teşekkürler :)

    YanıtlaSil

haydi söyle :)