Temiz Ev

TEMİZ EV - ANKARA DT
Büyük Oyunu -2 Perde - 2 Saat 10 Dakika

Yazan Sarah Ruhl

Çeviren Aclan Büyüktürkoğlu / Yönetmen Aclan Büyüktürkoğlu

OYUNCULAR: Matilde:Ayşe Berna Konur / Virginia:Hicran Yavuz / Lane:Mine Medya Haktanır / Ana:Șeyda Akova Balcıoğlu / Charles:Tolga Tuncer / Anlatıcı: Bengü Atar

OYUNUN KONUSU: Fıkra anlatmayı seven ama temizlik yapmaktan hiç hoşlanmayan Matilde, doktor Lane'nin evinde temizlikçidir. Ancak temizlik yapmak yerine fıkra uydurmaya çalışması Lane’i endişelendirir. Evini temizlemekten başka bir işi olmayan ve kendini çok yalnız hisseden Virginia ise kız kardeşinin evine gelip Matilde'nin yerine evi temizlemek ister. Bu sırada Lane'nin eşi cerrah Charles ameliyat ettiği hastası Ana'ya aşık olur ve onu karısıyla tanıştırmak için eve getirir. Ancak onları bekleyen bir sürpriz vardır.

Yeni bir ADT oyunu olan Temiz Evi, sezonun sekizinci senenin ilk temsili olarak Şinasi Sahnesinde izledim. Oyun hakkındaki düşüncelerime geçmeden önce metin yazarı Sarah Rulh' tan bahsetmek istiyorum biraz. Kendisi 1974 doğumlu genç bir Amerikalı oyun yazarı, profesör ve denemeciymiş. En popüler oyunları arasında Eurydice, The Clean House ve Next Room yer alıyormuş. Pek çok ödülü olan yazarın aldığı ödüllerden en önemlisi PEN (Uluslararası Yazarlar Birliği) tarafından verilen ‘En İyi Yazar Ödülü’ymüş ve 2001 yılından bu yana on iki tane oyuna imza atmış. Bu noktada ben de metni çok beğendiğimi, açık, anlaşılır oluşunun yanı sıra düşünsel ve duygusal derinliği vermekte oldukça başarılı bulduğumu, olay örgüsü, karakter çizimi, bireysel ve toplumsal bakış açısına dokunuşunu hem mizahi hem dramatik açıdan çok dengeli bir şekilde sunduğunu düşündüğümü söyleyebilirim.

Oyun beş karakter ve bir anlatıcıdan oluşuyor:

Brezilya göçmeni Mathilde (Ayşe Berna Konur), temizlik yapmaktan nefret ediyor ama hayatını temizlik yaparak kazanıyor. Aslında bir komedyen olmak istiyor ve 'kusursuz espri'yi arıyor. Mathilde’ nin çalıştığı evin sahibi 'evini kendisi temizlemek için doktor olmadığını' söyleyen Lane (Mine Medya Haktanır). Lane’in kız kardeşi Virginia (Hicran Yavuz) tam bir temizlik bağımlısı ve hayatta kendini en iyi hissettiği anlar, temizlik yaptığı anlar, o anlar onun sadece evi değil, yaşadığı dünyayı da temizlediği, bir nevi terapi anları, tam bir otokontrol ustası ve eşi kahkahasını beğenmediği için gülmüyor. Lane' nin eşi Charles ise (Tolga Tuncer) çok yoğun çalışan bir cerrah ve hastalarından birine Ana' ya (Șeyda Akova Balcıoğlu) aşık oluyor. 

Lane ve Virginia ilişkilerini çok yüzeysel yaşayan, çok yakın oturmalarına rağmen çok nadir görüşen ve birbirlerinden çok farklı karakterlere sahip iki kız kardeş. Charles' ın Ana' yı eşi ile tanıştırmak istemesi ile güçlü ve mükemmel Lane' nin öz güvenin sarsılışını görebiliyoruz. Ana' nın farklı bir dünyadan gelmişçesine canlı, mutlu, rahat ve sevgi dolu oluşu herkeste hayranlık uyandırıyor. Birbirlerinde çok farklı dört kadının kendi cinsleriyle ve kendileriyle ilişkilerinin çok keyifli bir şekilde aktarıldığı bir oyun olduğunu söyleyebilirim. 

Aclan Büyüktürkoğlu çeviri ve rejisinin farkını ise sanıyorum anlatıcı rolü seçimi ile ortaya koymuş. Beş ana karakterin çevresinde dolanan, sahne giriş ve çıkışlarını aktaran, bazen oyuncuları yönlendiren, seslendirmeye, efektlere katkı sağlayan hem görünmez hem de çok gerekli ve çok keyifli bir unsur olarak şahane kostümü ile karşımıza çıkan anlatıcı rolü ile Bengü Atar hoş bir detay oluşturmuştu. 

Oyunun temposu 2 saat 10 dakika boyunca belirli bir ritimde ve hiç düşmeden devam ediyor. İzleyiciye zaman olgusunu unutturacak ölçüde akıcı, doğal, gerçekçi ve etkileyici bir oyundu. Ses, müzik, ışık, dekor ve kostüm tercihlerini çok işlevsel ve başarılı bulduğumu söylemek istiyorum.

Oyunculukların hepsini çok beğendiğimi, herkesin rolünü olabilecek en üst düzeyde yaşadığını ve izleyiciye yansıttığı düşünmekle birlikte akılda kalıcı ve parlayan biri vardı benim için. Virginia karakteri ile Hicran Yavuz muhteşem bir performanstı. 

Oyunun derin felsefi çıkarımlar, klasik edebi tiradlar, hayatın anlamına dair analizler bekleyenler için yavan kalacağını kabul etmekle birlikte iç görü, empati, toplumsal bakış ya da temizlik metaforu üzerinden verilmek istenenlerin metne oldukça sağlam bir temel oluşturduğunu düşünüyorum.

Çok başarılı, keyifle izlenebilecek, su gibi akan bu güzel temsili gönül rahatlığı ile herkese önerebilirim. 

Bol tiyatrolu bir yıl olsun :)